شرکت مختلط غیرسهامی چیست؟

به موجب ماده 141 شرکت مختلط غیر سهامی شرکتی است که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوص بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یکم یا چند نفر سریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می‌‌شود.

تشکیل اینگونه شرکت‌ها، در اروپا از قرون وسطی سابقه داشته در آن زمان تجارت عمومیت نداشته و اشراف اشتغال به تجارت را دور از شان خودشان می‌دانستند، اکثرا در تجارت‌های دریایی با تجار شریک شده و قسمتی از سرمایه شرکت را می‌پرداختند، ولی در دو چیز دخالت نمی‌نمودند.

اول بخاطر اینکه نامش در شرکت برده می‌شد و دوم اینکه بیش از میزانی که سرمایه‌گذارده بودند خود را مسئول قرار نمی‌دادند.

بالعکس تاجر، مسئول کلیه قروضی بود که شرکت ممکن بوده بعد از استهلاک سرمایه پیدا کند.

تشکیل این قبیل شرکت‌ها  با تنظیم شرکتنامه است و نکات لازم و قرارها در شرکتنامه و یا اساسنامه شرکت قید می‌شود.

ما در این مقاله قصد داریم به نظارت در شرکت مختلط غیر سهامی، روابط شرکا در شرکت مختلط غیر سهامی و در انتها به آثار ورشکستگی در شرکت مختلط غیرسهامی بپردازیم.

 

نظارت شرکت مختلط غیر سهامی

شریک با مسئولیت محدود به‌عنوان شریک حق اداره کردن شرکت را ندارد. مدیریت شرکت با شریک یا شرکا ضامن است ولی برای این که از اعمال خلاف رویه مدیران که مالاً بر علیه شرکا با مسئولیت محدود تمام می‌شود جلوگیری شود، در ماده 147 مقرر شده، هر شریک با مسئولیت محدود حق نظارت در امور شرکت داشته و می‌تواند از روی دفاتر و اسناد شرکت برای اطلاع شخصی خود راجع به وضعیت مالی شرکت صورت خلاصه‌ای ترتیب دهد، هر قراردادی که بین شرکا بر خلاف این ترتیب داده شود از درجه اعتبار ساقط است. اگر قانون اختیار کامل اداره شرکت را به دست شرکا ضامن داده، در عوض شرکا با مسئولیت محدود را به میزان نامحدود محق در نظارت نموده است، حتی این اختیار قابل سلب نیست ولو به تراضی شرکا باشد.

 

روابط شرکا در شرکت مختلط غیر سهامی

در شرکت مختلط غیرسهامی دو قسم شریک موجود است :

1-  شرکا ضامن

2-  شرکا با مسئولیت محدود

 

شریک ضامن کیست

شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارائی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه‌ای است که در شرکت گذارده و یا بایستی بگذارد.

شرکاء با مسئولیت محدود

شرکا با مسئولیت محدود پس از پرداخت سهم‌الشرکه خود دیگر به هیچ وجه مسئولیت نخواهد داشت. همچنین ممکن است قسمتی از سرمایه نقدی را تأدیه و بقیه را تعهد نمایند. در این صورت علاوه بر آنچه تأدیه شود. شرکاء ضامن باید کلیه سهم‌الشرکه خود را اعم از نقدی و غیر نقدی بپردازند و مسئول پرداخت کلیه قروضی هستند که ممکن است شرکت علاوه بر استهلاک سرمایه پیدا کند.

شرکا با مسئولیت محدود در 2 مورد ممکن است مسئولیت ضمانتی پیدا کنند :

1-  اگر شریک با مسئولیت محدود معامله‌ای برای شرکت کند، مگر اینکه تصریح کند که معامله را به وکالت از طرق شرکت انجام می‌دهد، اشخاص خارج تصور ننمایند این شخص چون در شرکت مختلط عمل مدیریت را انجام می‌دهد شریک ضامن را خواهد داشت.

2-  اگر قبل از رسمیت یافتن شرکت یعنی ثبت آن اداره ثبت اسناد، شریک با مسئولیت محدود معامله‌ای کرده باشد. به نحویکه در ماده 150 مقرر است. در مورد تعهداتی که شرکت مختلط غیرسهامی ممکن است قبل از ثبت شرکت کرده باشد، شریک با مسئولیت محدود در مقابل اشخاص ثالث در حکم شریک ضامن خواهد بود. مگر ثابت نماید که اشخاص مزبور از محدود بودن مسئولیت او اطلاع داشته‌اند.

 

آثار ورشکستگی در شرکت مختلط غیرسهامی

ورشکستگی یک یا چند نفر از شرکا ضامن موجب ورشکستگی شرکت نبوده و ورشکستگی شرکت لازمه قانونی با ورشکستگی شرکا ضامن ندارد. در صورت ورشکستگی شرکت، طلبکاران به شرکا ضامن رجوع خواهند نمود و به شرکاء با مسئولیت محدود جز در دو موردی که ذکر شد (هرگاه سهم الشرکه تماماً تأدیه نشده باشد- هر گاه برداشت سرمایه به ثبت نرسیده باشد) حق رجوع ندارند و در این دو مورد مدیر تصفیه شرکت مبادرت به اقدام و وصول خواهد نمود. در چنین موردی به موجب ماده 158«در صورت ورشکستگی یکی از شرکا با مسئولیت محدود، شرکت یا طلبکاران آن با طلبکاران شخصی شریک مزبور متساوی الحقوق خواهند بود».

طلبکاران شخصی شرکا دارایی شرکت مختلط که ورشکست شده حقی ندارند و طلبکاران شرکت برای وصول هر مقدار از طلب خود که ممکن شود بر دیگران تقدم دارند و «سهم الشرکه با مسئولیت محدود نیز جزء دارایی شرکت محسوب است».

با تشکر از شما عزیزان که وقت خود را صرف مطالعه مقاله فوق کردید. با سپاس از شما، ثبت ملل.